Nyor Gamay (NG): Hello DJ, maayong adlaw diha.
DJ Mbenga (DJ): O, Nyor Gamay, unsay akong ikaalagad nimo? Unsang huni o awit nga makahaw-as sa imong mga yagutgot? Sulti lang kay ato kining patukaron. Ug labaw sa tanan sultii ang tanan natong tig paminaw sa imong concern karong adlawa.
NG: Nakakita ba ka adtong camera woman sa Hungary nga namatid sa mga gadagan nga mga refugees?
DJ: O, Nyor. So mao diay ni imong gisubay karon—ang kinabuhi ning mga refugees nga kasagaran gikan sa Middle East nga nanabok ngadto sa Europe ug nga daghan kanila ang nangamatay sa ilang biyahe, labi na sa ilang pagtabok og dagat.
NG: Nganong daghan man kaayo ni sila, DJ? Diin man ni sila gikan ug unsa man gyuy tinubdan ning tanan?
DJ: Nyor, nagsugod ning tanan sa pagkahilabtanon ning mga Western powers. Ilang ipatuman ang ilang panghunahuna ug pamaagi sa kinabuhi sa mga tawong taga Tungang Silangan nga lahig panan-aw sa kinabuhi. Centuries old na kining ilang panghilabot. Ug para matuman kini, duna silay mga manok nga gisuportahan nga tungod sa ilang hinabang nangahimong diktador. Natural kon diktador ka, moabusar gyud ka. Wa ganahi ang mga Westerners sa taras ning ilang hinimong mga diktador ug maong gipalagpot nila kani. Pagka wagtang ning mga diktador, daghan ang nag-ilog sa poder, gikan sa mga militant Islamist paingon sa oil-powered warlords. Ang napiit sa ilang inadlaw-adlaw nga sinukliay sa bala mao ang mga ordinaryong tawo. Mao kini karon ang mga refugees gikan sa Syria, Iraq, Afghanistan ug Libya nga nanglangoy paingon sa Europe.
NG: Sa ato pa ang kakuwang sa planning ug contingency plan maoy tinubdan ning tanan. Unsa may kanta nga dunay linya kabahin sa refugees, DJ?
DJ: Diay kanta nga mihimog allegory sa napiit nga paghigugmaay sa kinabuhi sa usa ka refugee: ania ang “Refugee” ni Tom Petty:
“We got somethin’, we both know it. We don’t talk too much about it./ Ain’t no real big secret, all the same/somehow we get around it./ Listen, it don’t really matter to me baby./ You believe what you want to believe, you see.
“You don’t have to live like a refugee/ (Don’t have to live like a refugee).
“Somewhere, somehow, somebody must have kicked you around some./ Tell me why you want to lay there, revel in your abandon./ Honey, it don’t make no difference to me baby./ Everybody has to fight to be free, you see.
[Chorus:]“You don’t have to live like a refugee/ (Don’t have to live like a refugee)./ No baby you don’t have to live like a refugee/ (Don’t have to live like a refugee).
“Baby we ain’t the first./ I’m sure a lot of other lovers been burned./ Right now it seems real to you, but it’s one of those things you gotta feel to be true.
“Somewhere, somehow, somebody must have kicked you around some./ Who knows maybe you were kidnapped, tied up/ Taken away and held for ransom./ Honey, it don’t make no difference to me, baby./ Everybody has to fight to be free, you see.”