Kaingin haze

Pasensya sa tanang mga hubakon. Di sad ta magkiat ron kay kining aso nga gikan Indonesia mitaptap sa atong kawanangan.

Gani sa Tagbilaran, Bohol, nanghapdos man ang mga mata sa mga molupyo tungod ning maong aso. Huypon man unta kuno kini palayo sa atong tugkaran sa hanging amihan apan niabot man gud si Bagyong Lando nga nibabag sa maong paghuyop. Ang nahitabo hinuon mao nga gitayhop kinis hanging habagat paingon sa Mindanao ug Kabisay-an.

Mipahimangno kanatong mga Sugbuanon ang Environmental Management Bureau sa Central Visayas (EMB7) nga di usa palaagon kadtong may problema sa baga ug sa kasingkasing. Nagkanayon ang EMB7 nga may high particulate ang maong aso ug makaapekto kini sa may problema sa kasingkasing ug ingon man kadtong may respiratory problems o problema sa pagginhawa.

Mipadayon ang EMB7 nga midugang ang air pollution sa atong dakbayan sa haze o aso sa kawanangan nga gikan sa Indonesia. Maayo tingaling undangan sa nato ang daob para di ta mangalumos sa aso.

Kaganihang udto, namatikdan ko nga di katay-og sa init ang electric fan ug ang mga dahon sa gawas imbis nga birde kaayo sila kada udto, nahimo na nga medyo yellow green. Daw na filter ang hayag sa adlaw ning maong aso. Labi na kay maurag magdugay pa ra ba kining maong haze tungod sa kahinay sa hanging moduot palayo niani.

Hasta mga abyon naapektuhan usab niani. Daghang flight sa atong mga major airlines ang na cancel. Kasagaran sa mga biyahe nga na kansilar gikan o paingon sa habagatang bahin sa atong nasod. Gawas sa atong nasod, naapektuhan usab ning maong aso ang Thailand ug Malaysia.

Ang nakaparat pa raba niani mao nga hangtod sunod tuig pa nga magpabiling motaptap sa atong kawanangan kining maong aso. Unsa may hinungdan niani? Makaingon ta nga ang dagkong pananom maoy hinungdan niini.

Dili na man gud mananom ang tawo para lang makakaon o mabuhi. Ang pananom karon dinagko na, para na kini pangwarta sa negosyo. Tungod niani, dinagko na ang tanan. Dagkong umahan, dagkong daob inig ani. Kon nagpuyo kamo duol sa katubhan tingali nakakita na kamog dagkong daob.

Ang nakalahi lang sa daob sa katubhan kay sa hawan ug sa patag man kini pagahimuon. Samtang ang sa Indonesia, adto man sila magdaob duol sa mga kakahuyan ug mao kini hinungdan sa forest fires o sunog sa kalasanagn.
Kada tuig ra ba kuno kini mahitabo. Hugnong baga nato ani.

Read more...