Dunay rason nga modepensa si Cebu City Fire Marshal Chief Inspector Rogelio Bongabong Jr. sa iyang mga tawo sa Lahug Fire Substation tungod kay lumad siya’ng taga Lahug.
In fairness, nakaresponde gyud ang ilang fire truck sa sunog sa sitio Avocado, Lahug pero nalangay kay dugay kaayong paandaron ang fire truck tungod kay panahon pang mampor.
Makasabot sab ta sa sitwasyon kay mga mayukmok ra intawon sila si Bongabong ug ubang mga opisyales sa Bureau of Fire Protection (BFP-7).
Ang buot nakong ipasabot nga dili kaayo sila mabasol kay kining problema sa kakuwang ug pagkakaraan sa mga fire trucks, bugtong makasulbad niini mao ang ilang ulohang buhatan ubos sa liderato sa “Daang Matuwid” ni Presidente Aquino.
Pero ang wa matubag ni Bongabong mao ang pagka-incompetent sa iyang mga tawo kay kuwang sa pondo sa tubig ang ilang na-late nga fire truck pagresponde.
Haskang paeta gyud kay lima (5) ra ka mga fire trucks nga medyo bag-o kay napalit gikan sa tuig 2010 ngadto tuig 2012.
Ang 11 niini napalit gikan sa 1979 ngadto sa 1999. Ang sa Lahug nga Engine 11 napalit sa tuig 1994.
Unsa may kalainan sa fire truck kaniadto sa Oslob nga gitabangan pagtulod sa katawhan aron makaresponde sa sunog sa Simbahan sa Oslob?
Ug unsa man say kalainan sa fire truck sa Lahug sa fire truck kaniadto sa Carcar nga wa makaresponde sa sunog sa Carcar kay hiyos ang mga ligid unya buslot ang mga hose?
Mao nga pagkarisgo gyud diay nato ugmang adlawa dinhi sa dakbayan sa Sugbo samtang atong sugaton ang bag-ong tuig 2016 nga puno sa mga pabuto kay kuwang kaayo kita sa mga fire trucks.
Duol kaayo kita sa sunog kay wa man i-ban ang mga pabuto dinhi sa ato.
Naay Mandaue mipatuman man tuod sa total ban pero daghan man gihapong nagpabuto niadtong pasko ug gani duna gyu’y naangol sa pabuto.
Subli-on nako akong panawagan sa taga BFP nga paandaron nalang daan ang ilang mga fire trucks mga alas 11:30 ugma sa gabii aron wa na silay rason.
Unya gawas nga manawagan sila sa katawhan nga likayan ang pagduslit sa mga pabuto, kinahanglang tinud-on ilang saad nga ipa-standby ilang mga fire trucks sa mga barangay nga baga kaayo sa mga molupyo.
*****
Isip Sugbuanon, mas bug-at ang atong responsibilidad niining umaabot tuig 2016 kay daghang mga dagkong kalihokan nga atong gipaabot dinhi sa Sugbo ug sa tibuok nasod.
Gawas sa Sinulog 2016 ug ang ika 51st International Eucharistic Congress nga dinhi sa Sugbo ipahigayon, anaa ang mas bililhong kalihukan kanato nga mao ang pagpili og bag-ong presidente ug ubang mga katungdanan sa gobyerno.
Dili ka komedyahan kining maong mga kalihokan kay posibleng kaluhaan kita’g mga problema sama sa mga terroristic activities.
Mapuno sab kita unya sa kulba-hinam nga resulta sa 2016 elections kay wa kita masayod kung si kinsa gyud ang modaog sa pagka-presidente samtang tay-ogon kaayo ang atong kahimtang sa politika.
Makamao kaha ang atong bag-ong presidente nga mopagan sa nasod?
*****
Wa gyud ko masipyat sa plano sa management sa University of the Philippines (UP) nga dili na tugtang makabalik pagpuyo ang mga biktima sa sunog sa sitio Avocado, Lahug.
Kagahapon si Atty. Liza Corro, legal counsel sa UP, ni-advice na sa mga apektadong residente atol sa ilang dialogue nga adto nalang mobalhin sa ilang gitagana nga relocation site luyo sa among complex sa GMA-7 Cebu.
Ang luyo sa among complex mao ang military reservation nga ang karaang tag-iya mao ang Cebu Provincial Government diin daghan sab ang nagpuyo.
Mangambot lang ko kung dili ba magkagubot ang balhinan kay gubot pas lukot na’ng lugara diha kay wa sab magkahiusa ang mga illegal settlers diha ug ang ilang mga homeowners association.
Ang ako ba unta, kung seryoso gyud ang atong mga kadagkoan sa City Hall nga magpabilin ang mga biktima sa sunog, kinahanglang sila maoy mangunay sa pakigsabot-sabot sa taga UP aron klaro ang sabot-sabot.
Unya kanang mga apektado nga di mosugot sa re-blocking maoy pabalhinon sa relocation sa UP.
Ang nakaporke sa ubang mga politiko, kutob ra sa pagkabayo sa isyu.
*****
Nagkatawa ang mga drug lords, mga terorista, mga rebelde ug mga sagbot sa katilingban sa pag-unay’g pinusilay sa mga pulis didto sa Sikatuna, Bohol niadtong Lunes sa buntag.
Way dungog ang kamatayon sa magsilinga’ng taga Loboc nga sila si P02 Marlon Balbiran ug SPO2 Fidel Malig-on.
Mangambot lang sab ko kung tinuod ba nga personal ang hinungdan sa duha human giingong gipakaulawan ang pamilya ni Balbiran ni Malig-on.
Si PO3 Al Noel Pelicia nga maoy nakapatay ni Balbiran human ang naulahi nakapusil kang Malig-on, misugilon nga iyang gipusil si Balbiran sa ulo dihang wa kini mopatuo pag-surender.
Alang nako kinahanglang subayon kini kay basig nanag-inom ning mga kanahan kay pasko lagi unya magmaoy kung mangahubog na.