Lumad blues and other woes

Gerard Pareja

Dihang nagkaistoryahay kami ni Resil Mojares nga usa sa mga inila nga manunulat ug magtutudlo ning atong dakbayan gihisgutan namo ang pagpanulat sa pamantalaan. Miingon kanako si Resil nga dili siya ganahan mo himog inadlaw nga lindog.

Mipahiyum siyag ingon nga, “Dili ta kada adlaw bright.” Mitando ako kaniya ug midugang nga gawas niana mahulog na lang nga kumintarista sa current events ang manunulat. Mitando usab ang akong kanhi maestro.

Pero duna gy’uy mga higayon nga mapugos pagtuki ang usa ka kolumnista sa mga hitabo sa semana. Ug kon usa kini ka semana nga puno sa panghitabo maglisud siya pagtuhog kanila sulod sa usa lang ka lindog. Sama ning semana nga bag-o lang milabay.

Alang sa kadaghanan ang pinakadakong hitabo niadtong miaging semana mao ang paglubong ni Ricardo Cardinal Vidal.

Katoliko ka man o dili mabantayan mo g’yud kining maong okasyon kay migrabe man g’yud ang traffic. Gikataho nga kapin sa 55 mil ang mihatud kaniya sa us aka prosisyon gikan ug pabalik ngadto sa Cebu Metropolitan Cathedral.

Daghan ang nakuryuso kon unsa diay kining cardinal. Daghan ang namasa sa internet kabahin ni Cardinal Vidal ug ingon man sa ubang mga cardinal.

Hangtud nga naka bantay ang akong igsuon nga wala pa diay lumad nga cardinal ang Cebu. Sama ra, matud pa niya, nga wala pay lumad nga Sugbuanon nga na president. Duna nay taga Bohol ug Davao, mga president nga Cebuano ang pinulongan pero wala pay taga Sugbo nga nahimong pangulo.

Sa among pag pakighinabe ni Gabriel Raine Baljak nga Miss Cebu niadtong 2016 mihatag siyas iyang panahum nga mas maayo unta kon mga lumad g’yud padaganun sa matag lungsod ning Binibining Cebu.

Gikomedyahan ko siya nga mahimo man kana pero nanginahanglan kana og 50 ka tuig nga preparasyon kay mga breeding pa og mga hitsuraan ang mga lungsod. Kay kon dihadiha gud dayon naa man g’yuy mga lungsod nga walay gwapa nga ganahan mointrag pageant. Pwedi sag nangahimo na nga teenage mom mga gwapa ning lungsura.

Susama og panahum ang editor sa Bisdak Magasin nga si Dodong Morallo kang Miss Baljak. Mas maayo kuno ug lumad g’yud unta. Unya midugang pa si Dodong nga daghan ra kaayong tisay ang mi-intra sa maong bangga.

Mga foreign og apilyedo. Niining tungora nakangisi ako. Kusog pa g’yud diay kaayo ang pagka tribal nato. Mao nga di kita matinga kon dakong issue ang immigration sa mga sapiang nasud.

Ang bag-ong kagamhanan sa New Zealand buot nang mopaminus sa pagpanghatag og student visa kay nakabantay sila nga lansis lang kini sa mga buot manarbaho sa ilang nasud.

Ug bisan sa Estados Unidos trending ang mga nationalist policies nga maoy gihimong puhunan ni Trump sa iyang pagdaug sa pagka president. Daw dili tanan uyon sa globalization. Gani buot nang mobiya sa España ang Catalona. Mobiya na sa EU ang UK.