Ganahan kaayo ko mo hangad-hangad ug mo piktyur-piktyur og gi-tukod pa nga building. Di na kaayo ko tantong malingaw sa nahuman na nga building. Ang kanang gitukod pa maoy kanunay nga mo-dani sa akong panan-aw. Tingali architect ko sa akong na unang kinabuhi. Apan unsaun nga hinay man ko ug math sa ako karon nga reincarnation unya di pa gyud ko kamao mo drawing mao nga igo na lang kos hangad-hangad.
* * *
Matud pas Amerikanong manunulat nga si Donald Barthelme: Architecture is frozen music.
* * *
Didto ako sulod sa Camera House sa SM dihang nadunggan ko ang mga syagit ug kisaw. Kining ga sige lang tag internet nakuyawan kog duna bay mga terrorista o random shooting assassin nanghasi. Apan wala man koy nadungan nga butobuto maong nangutana na lang kos mga nangluspad nga nangagi kon unsay nahitabo. Matud pa nila, dunay bata nga nahug. Ilang gitudlo ang tambuanan ibabaw sa entablado. Midugang sila nga milahos sa bildo ang maong bata.
Metal (murag hybrid nga klase) ang bildo sa maong tambu-anan. Kon wa ako masayop usa ka lig-on nga fiber glass ang maong bildo. Apan tingali kay dugay naman kini, nahuyang na. Ug maong wa kini makasugakod sa kusog sa gadagan nga bata nga mibanga niani.
Nianing tungora, makaingon kita nga dili tanang bahin sa building functional ang purpose. Dunay daghang parte nga decorative. Mahimo ra man untag berha ang ubos nga bahin ning maong tamboanan apan mas nindut man gud sa mata ang bildo.
Tungod sa dugo nga nakatag daghang gatuo nga namatay ang maong bata. Apan suma sa mga taho, buhi ra ang bata apan na guba ang usa ka apapangig niani ug nga nagkinahanglan kinig reconstructive surgery kay kung dili kini buhaton magka-anam og ka hiwi ang nawng sa maong bata.
* * *
Nakit-an ko ang akong higala nga si Vic Alvarez nga galingkud sa daplin nga bahin sa usa ka bag-ong kan-anan sa Pelaez St. Gipangumusta ko siya. Ug masulob-on siyang miingon kanako nga iya usang gipasira ang iyang Eden Theater kay dunay bahin naini nga na tandug sa linug. Ni-shift na lang kuno siya from movie business to food business. Iya diay ang maong kan-anan sa Pelaez. Ug dinhi ning maong kan-anan nakita ko gihapon ang pagka creative ni Alvarez. Kon nakasaka kamo sa President theater sa una, tingali makahinumdom mo sa Elvis memorabilia inspired lobby sa maong sinehan nga gimugna niani.
* * *
Usa ka simbahan sa Wenzhou, Ca nga mobalor og 7.4 million US dollars ug nga giingong nahuman sulod sa 12 ka tuig gitumpag sa ilang gobyerno.
Matud pas mga nitumpag niani nga dili legal ang gidak-on ning infrastructure. Ila na kining gilugwayan og panahon mopagamay apan wala kini makatuman pag abot sa deadline maong ila kining gitumpag. Kristiano kining maong simbahan (dili Katoliko) ug gidudahan nga ang pagtumpag niani usa ka lihuk sa kagamhanan nga mopahimangno sa mga relihiyon nga dili sila angayan nga mahimong mas gamhanan pas gobyerno.
Dili lang diay linog ang makatay-ug sa mga building.
* * *
Sa Eastern Ukraine ang mga pro Russia supporters nag punay og pang attack og panguha ug mga building sa gobyerno kay matud pa nila kini ra ang maong pamaagi nga mapadayag nila ag ilang tinguha nga mobuwag sa Ukraine nga alang kanila sakop na sa NATO ug America ug dugay na nga wa manumbaling kanila.
Sa ato pa dili lang diay para pasilungan ang usa ka building kon dili usa usab kini a hinagiban sa politikanhong kalihokan.