With all due respect, inutil kaayo ang panglantaw ning uban nga nakig-debate aron ipalibkas ang gipatuman nga enhanced community quarantine (ECQ) o lockdown pagpakigbatok sa coronavirus disease 2019 o COVID-19.
Gusto nila nga mo back to zero ta ug magbalik-balik ta ning maong problema?
Bisan atong mga kadagkuan sa Department of Health ug World Health Organization mipadayag nga premature pa kaayong hisgutan ang paglibkas sa ECQ.
Ang bug-at nga rason nga balik nata sa normal nga operation kay patay na atong ekonomiya sa nasud, daghang way trabaho ug daghang nangapasmo.
Pero unsa kaha kadaku sa danyos sa atong ekonomiya kung simbako moboylo’g balik ang COVID-19 sa Pilipinas kay atong gi-alang-alang pagsanta ang virus?
Dili kaha masayang lang ang atong napagawas nga gasto sa pakigkumbate sa virus sa mga unang bahin?
Kung simbako mobalik ta sa sinugdanan sa pakig-away, duna pa bay igong kuwarta ang atong gobyerno pagpakaon sa mga pobre ug sa mga naapektohan sa ECQ?
Sa pagsuwat ning maong lindog kagabii, ang gidaghanon sa nataptan sa COVID 19 worldwide niabot na og 1,030,633 diin ang namatay miabot na og 54,229. Nag-una ang USA ug gisundan sa mga nasud sa Spain, Italy, Germany ug anaa na sa ikalimang dapit ang China.
Ang China maoy nag-una niadtong mga sayong bahin sa Pebrero ug Marso. Apan tungod sa gipatuman nga total lockdown dali nilang nacontain ang virus.
Mao ni akong gibalik-balik nga dili nato alang-alangon ang paglibkas kay basig magmahay na hinoon ta ug magbalik-balik ang problema.
Ako naglaum nga inig dayong pakli nato sa laing panid sa kalendaryo karong buwan sa Mayo makalingkawas na intawon ta.
Pagkanindot kung dunay mass testing aron masuta kung kinsa kanato ang magpositibo sa COVID-19 ug mao nalang ang i-quarantine ug suportahan. Pero ang problema ma-apuran ta og testing kit?
Kinahanglang motabang ta’ng tanan ug mosunod sa gipatuman nga mga protocol sa atong mga kadagkuan sa gobyerno aron madaliang pagsulbad.
***
Prangka lang, wa ko matagbaw sa gipatuman nga ECQ dinhi sa dakbayan sa Sugbo kay medyo naluya atong mga tinugyanan kay di gyud makaya pagbantay sa mga badlungon sud sa 24 oras.
Nag-ayo lang ta sa pagsugod niadtong Sabado petsa 30 sa Marso, March 31 ug April 1.
Pero pag April 2 medyo luya na. Giwagtang na ang gipangmontar nga mga checkpoints sama sa Busay, Lahug eskina Sudlon ug sa may M. Velez Street paingon sa Guadalupe.
Akong nasundan ni’ng maong mga area kay kada buntag ko nagbahas-bahas ani.
Gawas pa dunay mga bystanders, bikers mga joggers ug mga naglaroy-laroy sa kadalanan nga wa mabadlong.
Kita ba kung disiplinado pa lang unta tanan di gyud ta maproblema. Mao gyud ni ang kuwang nato. Way disiplina ug mga gahi’g ulo.
Samtang ari ta sa pagpangdistribute sa mga bugas ug ubang ayuda, puwerte’ng daghana na gyud ang mireklamo kay dili patas ang hinatagay ug gipamulitika. Sa sud lang sa luwag.
Hinoon kini’ng mga gitahasan sa pagpangdistribute tawo kini sa mga political animal mao nga dili kalikayan ang motibo sa pamulitika.
Misalida gyud ang MILO o Mayor’s Information and Liaison Office ni Cebu City Mayor Edgardo Labella sa pagpang-distribute og tag 25 kilos nga bugas matag pamilya.
Naka timing ko niadtong Huwebes sa udto diha sa may PC Hills Apas side nga dunay mga tawo nga naglinya ug dunay mga sakyanan n ganagdiskarga’g bugas.
Dihang nanguti-kuti ko miduol si Alfie Ayuman nga asawa ni kanhi Apas Barangay Captain Ramil Ayuman ug iyang mga staff ug mi-esplikar nga wa gyud tawon sila mamulitika ug way gipili.
For Barangay Apas, dunay 4,500 ka sinakong bugas ang ipang-apod-apod unya ang panghatagan kadtong nalakip sa guidelines sa DSWD.
Ang kuwalipikado kadtong mga displaced workers, daily wage earner, way trabaho, taxi, PUJ, habal-habal drivers, mga security guards nga wa na ka duty ug kadtong na profile sa Barangay nga apektado gyud sa COVID-19.
Dili puwede’ng makadawat ang mga pensioner sa SSS ug GSIS, mga trabahante sa gobyerno ug pribadong kompaniya nga nagpadayon sa pagdawat og suweldo ug pension.
Manghinaut ko nga ang gipangtahasan bisag namulitika, dunay kasing-kasing nga mohatag gyud niadtong mga angayang tabangan kay makagaba ning manaug-daug ta sa atong isig kaingon./dbs