Daku ko’g pagsalig nga malibkas na gyud ang atong gipatuman nga enhanced community quarantine (ECQ) o lockdown sa tibuuk parte sa lalawigan sa Sugbo karong hinapos nga bahin ning buwana tungod kay minus nata og mga kaso sa coronavirus disease 2019 o COVID -19.
Kalooy sa Diyos gidungog ang atong mga pag-ampo. Daghan kanato ang mi-cooperate sa gipatuman nga lockdown nga nagpuyo ra gyud sa mga panimay.
Ako naglaum nga unta maparehas dinhi sa ato ang Luzon area ilabina sa Metro Manila nga daghan na’ng mga adlaw nga nag-negatibo nata sa COVID-19 cases.
Hinoon dili pa kakompiyansahan kay posible’ng dunay second wave o mopeak na gyud hinoon.
Ang importante, gawas nga doblehon atong pangaliya sa kahitas-an, disiplina lang gyud ta gihapon ug motuman sa mga protocol sa padayong ECQ, mo observe ta sa proper sanitation/hygiene/hand washing, social distancing, pagsul-ob og face masks, lig-onon ang immune system ug ubang kalihukan sa pag-amping sa kinabuhi.
Maayo unta nga makalingkawas na ta niining klase sa kagaw aron sunod buwan back to normal na ang tanan.
Kung normal na ta, hinaut nga paspasan sa taga academe ilabina sa taga DepEd (Department of Education) ang pagpangandam sa graduation, movin-up ug recognition ceremonies sa mga estudyante sa public ug private schools aron makalahos-lahos na sa enrollment ug sa school opening karong June.
Samtang ubos kita sa lockdown daghang mga bright ideas ang mitumaw sama sa kang Governor Gwendolyn Garcia nga nagpacontest karon og backyard gardening sa kalungsuran.
Ang tuyo ani mao nga gihatagan og importansiya ang pagpananom.
Pero ari ko sa mas bigger picture when it comes to survival and food security sa nasud.
Kining pandemic sa COVID -19 nga miigo sa tibuuk kalibutan gamiton na unta kining leksiyon sa mga nasud nga seryosohon ang mga programa ilabina dinhi sa Pilipinas nga self-sustaining na ta sa supply sa bugas ug ubang mga pagkaon ug mga panginahanglan.
Ang nakaporke man gud sa atong kagamhanan, kuwang kaayog programa bahin sa food security. Tungod kay napasagdan kini’ng maong sektor wa nay ma-ingganyo sa pag-uma.
Naay programa sa taga Department of Agrarian Reform (DAR) nga Comprehensive Agrarian Reform Program (CARP) apan daghan akong nahibaw-an nga dunay mga beneficiaries nga napugos pagbaligya sa ilang mga yuta ngadto sa mga negosyante.
Mao na nga matinga na lang ko kay inay katubhan, kahumayan, kamaisan ug ubang agricultural products ang magbarug sa mga yuta nga gi-awayan apan gihimo namang mga subdivisions ug mga tourists destinations. Asa ang taga gobyerno?
Laing palpak sa gobyerno ilabina sa taga Department of Agriculture (DA) mao nga hangtud karon nagpabilin ang traditional farming sa nasud nga baka ug kabaw gihapon ang gigamit sa pagpadaro sa yuta. Mao nga gamay ra’g agi kay inig ka init sa adlaw pahuway ang baka/kabaw ug mismo ang mag-uuma. Ang resulta diyutay ra’g ani/produkto.
Ang ubang nasud grabe na ka advance sa mga technology sama sa Japan kay gamit nag dagku nga tractor nga de aircon pa mao nga bisag init kaayo ang panahon tuloy-tuloy ang trabaho sa pag-ugmad.
Kuwang gyud kaayo ang suporta sa gobyerno ngadto sa mga mag-uuma, mao nga daghang mga bag-ong tubo karon o new generation nga di na kaila og daro, guna ug di ka-antigo sa pagpananom.
Pun-an pa sa corruption sa mga opisyales sa gobyerno.
Hangtod karon di pa gyud ko imagine nganong ang Makati City nga way umahan nahatagan og daku’ng bahin sa abuno o fertilizer. Nangapriso na ba ang mga responsable niadto?
Karon naproblema gyud ta sa supply sa bugas. Naay mga bodega sa National Food Authority (NFA) nga nabasiyo na.
Unya minus na ang quality sa ubang bugas sama sa nahitabo sa Mabolo nga gipang-recall ang gipanghatag kay baho ug gibang bokbok.
Mao ni nga sa tinuud lang kung maayo pa ta og programa bahin sa food security dili magkamuritsing ang nasud ug di magyagaw sa kuwang kaayo nga pondo sa Social Amelioration Program (SAP).
Hisgot naman gyud ko’g SAP, pagkangan nga kuwang kaayo ang kuwarta sa gobyerno, way plano nga inay cash ihatag, hatagan na lang og tagsa ka sakong bugas ang mga apektado sa COVID-19 aron daghan ang makabenipisyo aning SAP?
Di ko maka-ako pag-tan-aw nga samtang dunay nalipay sa SAP apan dunay mga nagpanghamoy sa tudlo tungod sa kagutom.
Disclaimer: The comments uploaded on this site do not necessarily represent or reflect the views of management and owner of Cebudailynews. We reserve the right to exclude comments that we deem to be inconsistent with our editorial standards.
